W ostatnich latach, w Polsce odkryto i zamknięto wiele nielegalnych fabryk papierosów.
Nielegalny handel wyrobami tytoniowymi jest problemem, z którym Polska zmaga się od wielu lat. Jako jeden z największych producentów tytoniu w Unii Europejskiej, Polska stanowi atrakcyjny rynek dla nielegalnego obrotu tymi produktami. Zwiększona profesjonalizacja Straży Granicznej oraz zmiana metod przemytu z masowego transportu pociągami i dużymi ciężarówkami na bardziej elastyczne metody przemytu mniejszych ilości, świadczy o skali i złożoności tego problemu.
W ostatnich latach, w Polsce odkryto i zamknięto wiele nielegalnych fabryk papierosów, co pokazuje, że problem nielegalnej produkcji i handlu tytoniem jest nadal aktualny. W 2018 roku zamknięto 36 takich fabryk, w porównaniu do 18 w 2015 roku. Mimo to, dzięki współpracy międzynarodowej i wzmożonym działaniom egzekucyjnym, udało się osiągnąć pewne sukcesy w walce z tym zjawiskiem.
Nielegalny handel tytoniem nie tylko unika płacenia akcyzy, ale także wpływa negatywnie na zdrowie publiczne, ponieważ produkty te często nie spełniają standardów jakościowych. Dlatego też, polskie władze kontynuują działania mające na celu ograniczenie tego rodzaju przestępczości, co przekłada się na ochronę legalnego rynku, zdrowia konsumentów oraz budżetu państwa.
Państwa poniósł straty szacowane na około 200 milionów złotych z tytułu nieuiszczonych podatków akcyzowych i VAT.
Operacja rozbicia gangu akcyzowego w Polsce
W dniu 25 kwietnia 2023 roku, świat obiegła wiadomość o rozbiciu zorganizowanej grupy przestępczej, która od lat zajmowała się nielegalnym wytwarzaniem, obrotem oraz przemytem wyrobów tytoniowych do krajów Unii Europejskiej oraz Wielkiej Brytanii. Operacja ta, przeprowadzona przez funkcjonariuszy Centralnego Biura Śledczego Policji (CBŚP) i Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), pod nadzorem Lubelskiego Wydziału Prokuratury Krajowej, stanowiła kulminacyjny punkt intensywnych działań śledczych.
Zorganizowana grupa przestępcza, działająca od 2015 roku, wykazała się wysokim poziomem zorganizowania i skuteczności w przemytniczych działaniach. W wyniku tych działań, Skarb Państwa poniósł straty szacowane na około 200 milionów złotych z tytułu nieuiszczonych podatków akcyzowych i VAT. Przemyt papierosów odbywał się nie tylko na terenie Polski, ale również międzynarodowo, z Polski do Wielkiej Brytanii, Szwecji i Francji, a także z Białorusi.
Podczas operacji zatrzymano 25 podejrzanych, a w ręce funkcjonariuszy trafiły urządzenia do produkcji papierosów, same papierosy, broń palna, amunicja oraz narkotyki. Ponadto, zabezpieczono 1,3 miliona złotych w gotówce, które ukryto w domu członka rodziny jednego z podejrzanych. Warto podkreślić, że w rozbiciu gangu kluczową rolę odegrała współpraca z brytyjską służbą HM Revenue & Customs.
Sprawa jest nadal w toku, a śledztwo prowadzone jest przez policjantów z Zarządu w Lublinie i Gdańsku CBŚP oraz funkcjonariuszy Mazowieckiego Urzędu Celno-Skarbowego, pod nadzorem Lubelskiego Wydziału Zamiejscowego Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej w Lublinie. Współpraca międzynarodowa i wymiana informacji z brytyjskimi służbami są dowodem na to, że walka z przestępczością zorganizowaną wymaga zintegrowanych działań na skalę globalną.
Ta operacja pokazuje determinację i skuteczność polskich służb w walce z przestępczością akcyzową i podkreśla znaczenie międzynarodowej współpracy w zwalczaniu tego typu przestępstw. Jest to również przestroga dla tych, którzy mogą rozważać uczestnictwo w nielegalnym handlu wyrobami tytoniowymi, że prawa ręka sprawiedliwości ma długie i skuteczne ramiona.
Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność rejestracji w systemie Track&Trace
Rozszerzenie systemu Track&Trace na wszystkie wyroby tytoniowe w Polsce od 20 maja 2024 roku stanowi ważny krok w kierunku zwiększenia przejrzystości i kontroli nad rynkiem tytoniowym. System ten, będący częścią unijnych przepisów, ma na celu zapobieganie nielegalnemu obrotowi wyrobami tytoniowymi oraz ułatwienie śledzenia ich pochodzenia i dystrybucji.
Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność rejestracji w systemie Track&Trace, co jest niezbędne do legalnego uczestnictwa w łańcuchu dostaw tych produktów. Rejestracja ta jest możliwa poprzez platformę www.idissuer.pl, a za jej przeprowadzenie odpowiada Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych S.A.
Punkty sprzedaży detalicznej również muszą się zarejestrować, aby móc oferować wyroby tytoniowe konsumentom. Jest to jedyny wymóg związany z systemem Track&Trace dla detalicznych sprzedawców, ale jego niezastosowanie może skutkować niemożnością zakupu wyrobów tytoniowych od dostawców.
Wprowadzenie tego systemu ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia zgodności z prawem i ochrony konsumentów, a także dla walki z nielegalnym handlem wyrobami tytoniowymi. Szczegółowe informacje dotyczące obowiązków wynikających z systemu Track&Trace można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów.